Tấm Bông Tằm Tự Dệt
Ruột chăn tơ tằm tự dệt là tấm ruột bông 100% tơ tằm nguyên khối, liên kết hoàn toàn tự nhiên do hàng trăm con tằm cùng nhả tơ trên một mặt phẳng. Đây là công trình nghiên cứu khoa học của bà Phan Thị Thuận – nghệ nhân dệt lụa làng Phùng Xá, Mỹ Đức (Hà Nội). Bằng bí quyết và kinh nghiệm của mình, nghệ nhân Phan Thị Thuận đã cho tằm tự dệt ra tấm chăn bền chắc, độ đồng đều cao, chất lượng tơ hoàn hảo mà con người không thể thực hiện được.
Từ những cái trứng nhỏ li ti, nở ra những con tằm con bé tí, trải qua 3 thời kỳ lột xác cùng với 3 thời kỳ ăn để lớn, con tằm sẽ bước sang giai đoạn ăn rỗi. Thời kỳ ăn rỗi, tằm tiêu thụ một lượng thức ăn bằng 75-80% lượng thức ăn của cả đời. Chúng ăn ngày ăn đêm, vì nếu không đủ lượng thức ăn thì tằm sẽ không thể “chín” để làm kén. Sau 20 ngày tuổi thì tằm “chín”, chúng lên ổ làm kén và bắt đầu làm công việc ý nghĩa nhất của đời tằm, đó là nhả tơ. Trong 2 ngày đêm, con tằm miệt mài nhả ra những đường tơ óng ả cuốn quanh mình. Để nhả được hết tơ, con tằm phải đứng ở chân sau, ngoái cổ rút ruột đến hàng vạn lần. Trung bình trong ruột mỗi con tằm chứa sợi tơ dài 400 – 550m. Nếu nuôi trong nong, chúng sẽ nương theo vành nong để cuộn kén, nhưng khi thả ra mặt phẳng không có nơi bấu víu thì chúng buộc phải nhả tơ vào không gian. Đem tằm thả vào mặt phẳng, người nghệ nhân phải ngồi canh chúng 24/24h, vì tằm sẽ bò lung tung tìm nơi cuộn kén theo bản năng. Khi không tìm được nơi cuộn kén, tơ trong bụng lại quá nặng, chúng mới buộc phải nhả tơ ra ngoài mặt phẳng.
Để có được tấm chăn đều đặn, không bị chỗ dày chỗ mỏng, bà Thuận phải liên tục thay đổi vị trí của các con tằm, kịp thời nhặt bỏ những con tằm đã hết tơ để chúng không bị tơ của những con tằm khác vùi lấp. Hàng trăm con tằm cùng nhả tơ, từng sợi tơ cứ thế được xếp chồng lên nhau, đan xen vào nhau kết nên tấm thảm tơ mềm mại, óng ả. Sau 4 ngày, những con tằm nhả hết tơ trong bụng thì cũng là lúc tấm thảm tơ được dệt xong. Đem tấm thảm tơ ấy đi tẩy theo kỹ thuật truyền thống sẽ được một tấm chăn tơ tằm mềm mại và ấm áp.
Bà Thuận cho biết, tất cả kỹ thuật, tinh túy nghề nghiệp chính là ở công đoạn tẩy, sao cho tấm chăn xốp mềm, không bị vón cục hay co ngót.
Tấm bông chăn tơ tằm được Tơ Vàng kết hợp với vải lụa tơ tằm tự nhiên từ Bảo Lộc (Lâm Đồng), chần hoa văn bằng tay, trở thành một sản phẩm chăn tơ tằm tự nhiên, mềm mại, ấm áp vào mùa đông và dịu mát vào mùa hè.
